Incontinentie na prostaatoperatie of prostaatverwijdering bij mannen

Na een operatie aan de prostaat kunnen er ook plasproblemen ontstaan. Zo wordt er bij prostaatkanker vaak geopteerd om de volledige prostaat te verwijderen (radicale prostatectomie) samen met de zaadblaasjes en soms ook de aangrenzende zenuwbanen. Deze ingreep brengt meestal ook ongewenst urineverlies met zich mee. Gelukkig genoeg bestaan er enkele oplossingen om het urineverlies tegen te gaan.

• Lees ook - Incontinentie bij mannen: De prostaat en ongewenst urineverlies
• Lees ook - Wat is ontlastingsincontinentie en wat is de oplossing?
• Lees ook - De oorzaken en oplossingen voor zwangerschapsincontinentie
• Lees ook - Wat is reflexincontinentie of neurogene incontinentie?
• Lees ook - Wat zijn de oorzaken van overloopincontinentie
• Lees ook - Wat is aandrangincontinentie?
• Lees ook - Soorten incontinentie: voor elk type een oplossing
• Lees ook - Wat zijn de oorzaken van stress-incontinentie
• Lees ook - Alles wat u moet weten over functionele incontinentie

Wat is de prostaat?

Iedere man heeft er wel eentje: een prostaat. Deze klier die gelegen is onder de blaas zit ook rond de urinebuis en zorgt voor enkele hulpstoffen die aan de zaadcellen worden toegevoegd. In het algemeen is de mannelijke prostaat ongeveer even groot als een walnoot en weegt hij 15 à 20 gram. Toch kan de prostaat doorheen het leven van de man groter worden. Vooral na het vijftigste levensjaar kunnen hormonale veranderingen ervoor zorgen dat de grootte van de prostaat aanzienlijk toeneemt. Bij een prostaatvergroting denken veel mensen spontaan aan prostaatkanker, maar dit is zeker niet altijd het geval. Vele prostaatvergrotingen zijn goedaardig, maar kunnen wel zorgen voor plasproblemen.      

Oorzaken urineverlies na prostaatoperatie bij mannen

Een operatie aan de prostaat kan uitgevoerd worden om verschillende redenen. Zo wordt er bij prostaatkanker vaak gekozen om de prostaat volledig te verwijderen met volledige genezing als doel. Bij ongeveer 90% van de mannen die deze ingreep ondergaan, wordt het doel van genezing ook effectief bereikt. Ook bij een goedaardige vergroting van de prostaat kan er een heelkundige ingreep worden ondernomen om bijvoorbeeld plasproblemen tegen te gaan die gepaard gaan met een vergrote prostaat. Hierbij kan gekozen worden voor een gedeeltelijke verwijdering van de prostaat. 

Bij een prostaatoperatie zoals de (gedeeltelijke) verwijdering van de prostaat wordt er ook een deel van de sluitspier rond de urinebuis verwijderd. Deze spier helpt samen met de bekkenbodemspieren bij het afsluiten van de blaas. Doordat er bij de operatie een gedeelte van de spier is verwijderd, zal het moeilijker worden om urine op te houden. Bij de meeste mannen verdwijnt het urineverlies na verloop van tijd in het eerste jaar na de operatie. Toch heeft 5 à 15 percent na een jaar nog altijd last van ongewenst urineverlies. 

Oplossingen

Het is niet abnormaal dat er urineverlies optreedt na een ingreep aan de prostaat. Verbeteringen zijn zeker mogelijk, maar kunnen er verschillend zijn van persoon tot persoon. Verder kan de hoeveelheid urineverlies ook erg variëren van enkele druppels tot de volledige blaasinhoud. In het begin na de operatie kan je een toevlucht zoeken in incontinentiemateriaal zoals pampers en condoomkatheders. 

Wanneer de prostaat voldoende tijd heeft gekregen om te genezen van de ingreep kunnen oefeningen worden gedaan die de bekkenbodemspieren versterken. Een uroloog kan je doorverwijzen naar een kinesist die je gerichte oefeningen kan aanleren. Met versterkte bekkenbodemspieren kan de blaas makkelijker de druk op de blaas opvangen. 

Wanneer de oefeningen onvoldoende effect hebben, kan er gekozen worden om een kunstmatige sluitspier te plaatsen om het urineverlies te doen stoppen. Het plaatsen van een kunstmatige sluitspier is echter pas mogelijk vanaf een jaar na de operatie.