Oorzaken van een jeukende hoofdhuid

Symptomen

Wanneer je veel jeuk hebt aan je hoofdhuid, wijst dit vaak op een infectie of ontsteking. Er zijn verschillende manieren waarop de huid kan worden aangetast:
•    Scherp begrensde plakkaten bij psoriasis
•    Schilfers en roodheid bij seborrhoïsch eczeem
•    Schilferende en kale plekken bij een hoofdschimmel
•    Contactallergie op PPD, een zwarte haarverfstof
•    Kalende plekken en littekens bij CDLE, een zeldzame bindweefselziekte
•    Hoofdluizen waarbij zowel de luizen als de eitjes te zien zijn

Het is aangeraden om zo weinig mogelijk aan je hoofdhuid te krabben omdat hierdoor wondjes ontstaan en de jeuk erger wordt. Het is beter om zo snel mogelijk de oorzaak te achterhalen en te behandelen.

Mogelijke oorzaken

De jeuk verspreid zich soms naar de oren, het voorhoofd, de nek, en soms ook het gehele gezicht. Het komt ook vaak samen met andere symptomen voor, zoals rode bultjes en vlekken, puskopjes, schilfers en haaruitval. Afhankelijk van die bijkomende kwaaltjes kan je soms de oorzaak van de jeuk achterhalen. Hieronder een overzicht van de mogelijke oorzaken, ingedeeld aan de hand van bijkomende symptomen.

Een jeukende hoofdhuid met schilfering, gepaard met of zonder haaruitval

Roos

Je vindt dan honderden witte vlokjes in je haar. Onbehandeld roos kan leiden tot jeuk en zelfs tot haaruitval.

Seborrhoïsch eczeem

Dit is een ernstige vorm van roos. Op de hoofdhuid zitten grijswitte en/of gelige schilfers en korsten. De huid is volledig of gedeeltelijk rood. 

Psoriasis van de hoofdhuid

Dit type psoriasis valt te herkennen aan de hand van scherp begrensde, rood schilferende en zilverkleurige plakkaten in de haargrenzen en/of op de rest van de hoofdhuid. De aandoening kan tot haaruitval leiden.

Schimmelinfectie

Een schimmelinfectie van de hoofdhuid en haren wordt gekenmerkt door schilfering en plakkaten. De kleur van de geïrriteerde huid (wit, geel, groen, …) kan aangeven welke schimmel de infectie heeft veroorzaakt. Ook hier is er kans op haaruitval.

Droge huid

Soms worden de jeuk en schilfering simpelweg veroorzaakt door een droge huid. Meestal heeft men op meerdere plekken van het lichaam last van een droge huid.

Atopisch eczeem

Deze huidaandoening brengt verschillende symptomen met zich mee, waaronder mogelijk ook irritatie van de hoofdhuid. Naast jeuk en schilfering, kan de persoon ook last hebben van haaruitval en rode bultjes.

Allergisch contacteczeem

Deze vorm van eczeem wordt uitgelokt door een allergische reactie op bepaalde stoffen, zoals bijvoorbeeld parfumstoffen in gels, spoelingen en shampoos. Sommige haarverfstoffen en schuim makende stoffen kunnen de huid ook irriteren. De symptomen van zo’n reactie zijn een acute, jeukende huiduitslag, rode vlekken, bultjes en in sommige gevallen vochtblaasjes en blaren. Je krijgt het niet enkel op je hoofdhuid, maar ook de delen van het gezicht (voorhoofd, rondom de ogen en oren) en de nek en hals worden getroffen.
 
Irritatie op huidverzorgingsproducten

Wanneer je hoofdhuid jeukt, lichtjes rood is en lichte schilfering vertoond, kan deze misschien geïrriteerd zijn door een bepaald bestanddeel in een haargel, spoeling of parfum. De meest gekende irriterende stof is SLS of natriumlaurylsulfaat en is vaak terug te vinden in shampoo.

Lichen simplex chronicus

Dit is een vaak voorkomende huidafwijking die hoofdzakelijk wordt veroorzaakt door stress. Door het overmatig krabben aan de jeukende huid is de huid op het achterhoofd en een deel van de nek veranderd in een leerachtig, rode plakkaat.

Pityriasis amiantacea

Dit is geen ziekte op zich, maar eerder een uiting van een onderliggende aandoening zoals eczeem, psoriasis of hoofdschimmel. Je kan het herkennen aan de plakkerige, gele of geelgroene schilfers waardoor de haren aan elkaar plakken.

Reactie op geneesmiddelen

Sommige mensen reageren slecht op bepaalde medicijnen en krijgen dan een jeukende huiduitslag. De jeuk kan zich dan ook uitbreiden naar het gezicht en de hoofdhuid.

Jeukende hoofdhuid met puskoppen

Folliculitis

Wanneer de jeuk op de hoofdhuid gepaard gaat met puskopjes, spreken we van folliculitis. Dit wordt veroorzaakt door een bacteriële, schimmel- of gistinfectie.

Folliculitis decalvans

Als de puskoppen niet veroorzaakt worden door een infectie, gaat het mogelijk over folliculitis decalvans. Dit is een auto-immuun ontsteking die zich richt op het vernietigen van de haarwortels. Naast de puskoppen heeft de getroffen persoon ook last van roodheid, verlittekening en haaruitval.

Jeukende hoofdhuid met rode vlekken, littekenvorming en haaruitval

Deze specifieke combinatie van factoren kan wijzen op een (zeldzame) auto-immuunziekte, zoals bijvoorbeeld CDLE, folliculitis decalvans of lichen planopilaris.

Jeukende hoofdhuid door parasieten

Hoofdluizen

De hoofdluis is een bekende parasiet die zich voeden met het bloed dat ze uit de hoofdhuid zuigen. Hierbij komt er speeksel van de luis in de huid terecht, waardoor deze gaat jeuken. De luizen en eitjes zitten vast aan de haren en kan je met het blote oog zien.

Schurft of scabiës

Deze aandoening wordt veroorzaakt door schurftmijten die eitjes in je huid leggen. Deze zijn niet zoals hoofdluizen met het blote oog te zien. De jeukende, schilferende plekken verschijnen op verschillende plaatsen zoals tussen de vingers en tenen, in de oksels, in de liezen… In sommige gevallen worden ook de hoofdhuid en het gezicht aangetast.

Jeukende hoofdhuid zonder zichtbare symptomen

Je kan ook last hebben van jeuk zonder dat de huid zichtbaar geïrriteerd is. In dat geval zijn er de volgende mogelijke verklaringen:

Jeukende hoofdhuid door stress

Door stress kan je hoofdhuid beginnen te jeuken. Dan kan je best zo weinig mogelijk krabben, want hierdoor kunnen wondjes ontstaan die nog meer jeuk tot gevolg hebben.

Jeukende hoofdhuid door auto-immuunziekten

Als je schildklier te traag functioneert, kan dit leiden tot jeuk en haaruitval. Dit komt voor in combinatie met andere symptomen zoals gewichtstoename en vermoeidheid.

Bijkomende onderzoeken bij een jeukende hoofdhuid

Als de jeuk langdurig aanhoudt, maak dan een afspraak bij je huisarts of dermatoloog. Zij kunnen het probleem identificeren en correct behandelen. Meestal kan de diagnose op het blote oog worden gesteld, maar soms worden er nog bijkomende onderzoeken uitgevoerd zoals:

•    Huidbiopsie
•    Bloed- of urineonderzoek 
•    Allergietesten zoals een bloedtest of plaktest