Zonvergiftiging: wat is het en hoe kan je het herkennen?

Wat is zonvergiftiging?

Zonvergiftiging of polymorfe lichteruptie is een zeer ernstige vorm van zonnebrand. Het kan voorkomen wanneer je voor een lange tijd bent blootgesteld aan de UV-straling van de zon. Het kan verschillende vormen aannemen afhankelijk van hoe gevoelig je bent aan de zon. In tegenstelling tot bij een milde zonnebrand heeft een persoon met zonvergiftiging medische hulp nodig om complicaties te voorkomen.

De symptomen van zonvergiftiging

Als je zonvergiftiging hebt zal dit eerst gelijken op een doorsnee zonnebrand. Deze symptomen doen zich binnen 6 tot 12 uur na blootstelling aan UV-straling voor. Het belangrijk om het verschil tussen de symptomen van een zonne-uitslag, zonnebrand en zonvergiftiging goed te kennen.

Zonne-uitslag

Een zonne-uitslag of zonneallergie kan veroorzaakt worden door blootstelling aan de zon, zonvergiftiging of blootstelling aan bepaalde planten, zoals pastinaak. In sommige gevallen is het een erfelijke aandoening. De symptomen van een zonneallergie zien er uit als een rode uitslag die jeukt. 

Een zonneallergie komt regelmatig voor door blootstelling aan de zon en heeft mogelijk behandeling nodig door een dermatoloog. Een zonne-uitslag die veroorzaakt werd door zonvergiftiging komt niet regelmatig terug, maar is eerder een eenmalig voorval.

Milde zonnebrand

In het geval van een milde zonnebrand zal je mogelijk roodheid, pijn en zwelling ervaren. Een zonnebrand geneest uiteindelijk vanzelf, maar het kan wel helpen om een gel met aloë vera te gebruiken om je huid te kalmeren. Soms kan een koud bad of een pijnstiller helpen tegen de pijn. Een milde zonnebrand geneest normaal zonder complicaties.

Symptomen van zonvergiftiging

Zonvergiftiging is veel ernstiger dan een milde zonnebrand. Naast de gekende symptomen van zonnebrand, ervaar je mogelijk:

• Blaren en afschilferende huid
• Extreme roodheid en pijn
• Koorts en soms rillingen
• Uitdroging
• Verwarring
• Misselijkheid of braken
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Flauwvallen

De oorzaken van zonvergiftiging

De term ‘zonvergiftiging’ is misleidend aangezien het niet echt om een vergiftiging door zonlicht gaat. Het is eerder een ernstige zonnebrand die veroorzaakt werd door blootstelling aan UV-licht. Het kan gebeuren door te lang in de zon te blijven, geen zonnecrème te gebruiken of niet genoeg voorzorgen te nemen wanneer je gevoelig bent voor de zon.

De volgende factoren verhogen de kans op zonvergiftiging:

• Lichte huid
• Familie met huidkanker
• Antibiotica
• Orale contraceptiva
• Bepaalde kruidensupplementen, zoals St. John’s wort
• Het aanbrengen van citrusoliën op de huid voor je in de zon komt
• Vaak naar het strand gaan, aangezien water en zand het zonlicht reflecteert
• Gaan skiën, aangezien sneeuw ook het zonlicht weerkaatst
• Het gebruiken van een chemische peeling

Hoe wordt zonvergiftiging vastgesteld?

Als je vermoed zonvergiftiging te hebben, is het belangrijk dat je meteen naar de dokter gaat. Hij of zij kan helpen om complicaties zoals schade aan de huid en uitdroging te behandelen. In sommige gevallen kan het zijn dat je naar het ziekenhuis moet, vooral wanneer je uitgedroogd bent of griepsymptomen zoals koorts en spierpijn hebt. 

Behandeling van zonvergiftiging

Je dokter zal de zonvergiftiging mogelijk behandelen met koud water en compressen. Door lotion aan te brengen op de huid terwijl deze vochtig is, zal de schilferende huid zo veel mogelijk vocht kunnen bijhouden. Verder kan drinken ook helpen om het verloren vocht terug aan te vullen.
Andere mogelijke behandelingen zijn:

• Vloeistoffen via een infuus tegen uitdroging
• Steroïde crèmes tegen pijnlijke blaren
• Orale steroïden tegen pijn en zwelling
• Pijnstillers met of zonder voorschrift
• Topicale antibiotica om infectie tegen te gaan

Zonvergiftiging zal uiteindelijk genezen wanneer het meteen behandeld wordt. In zeer ernstige gevallen kunnen mensen met zonvergiftiging naar de brandwondenafdeling in het ziekenhuis moeten.

Mogelijke complicaties van zonvergiftiging

Als de zonvergiftiging niet behandeld wordt, kan het mogelijk levensgevaarlijke gevolgen hebben. Uitdroging doet zich snel voor, dus het is belangrijk om water te drinken wanneer je in de zon bent geweest.

Infectie is ook een mogelijk gevolg. Dit doet zich voor wanneer de huid is opengegaan door aan de brandwonde te krabben of door blaren open te prikken. Laat je huid dus met rust om infectie te voorkomen. Als je etter of rode strepen opmerkt, ga dan meteen naar de dokter. Dit kan wijzen op een ernstige infectie die mogelijk in je bloed terechtkwam.

Een andere complicatie doet zich pas voor nadat de brandwonden, blaren en pijn voorbij zijn. Mensen die zwaar verbrand zijn geweest, lopen meer kans op rimpels en huidvlekken enkele jaren later. Verder verhoogt ook de kans op huidkanker.

Zonvergiftiging is een ernstige vorm van zonnebrand en kan erger worden als je het niet meteen behandeld. Je kan het herkennen wanneer het traag geneest en ergere symptomen heeft dan een gewone zonnebrand. Je kan het voorkomen door UV-straling te vermijden door altijd zonnecrème te gebruiken en niet te lang in de zon te blijven. Als je denkt zonvergiftiging te hebben, ga dan meteen naar de dokter.